PERLEMBAGAAN MALAYSIA YANG BERKAITAN DENGAN HUBUNGAN ETNIK

Perlembagaan Malaysia atau dikenali sebagai Perlembagaan Persekutuan, mengandungi 183 Perkara, 15 Bahagian dan 13 Jadual. Perlembagaan Malaysia merupakan Perlembagaan Bertulis yang berasaskan kepada dua dokumen sebelumnya iaitu Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948 dan Perlembagaan Kemerdekaan 1957.  Perlembagaan Malaysia pada asalnya telah digubal oleh Suruhanjaya Reid pada tahun 1956 dan ia mula berkuatkuasa sebaik sahaja Tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957.

Apa yang menarik tentang Perlembagaan Malaysia ini adalah, daripada 184 Perkara yang terkandung di dalam dokumen tersebut, ada 4 perkara yang mana telah menjadi “kontrak sosial” atau dipanggil juga sebagai “elemen tradisi”. Kewujudan 4 perkara ini dalam Perlembagaan Malaysia mempunyai lipatan sejarah yang tersendiri. Ia merupakan hasil perjanjian dan tolak ansur antara orang Melayu dan bukan Melayu suatu masa dahulu. Ia berikutan daripada rentetan sejarah di mana orang Cina dan orang India yang sudah begitu lama bekerja di Tanah Melayu berhasrat untuk menjadi warganegara Tanah Melayu. Setelah lama membuat permohonan dengan kerajaan British dan juga raja-raja Melayu akhirnya menjelang kemerdekaan orang Melayu sudah boleh menerima kedatangan orang Cina dan India ke Tanah Melayu dan sekaligus menerima permintaan mereka untuk menjadi warga tetap negara ini. Oleh itu, satu perjanjian murni telah dipersetujui bersama antara orang Melayu dan orang bukan Melayu (Melayu, Cina dan India melalui UMNO, MIC, MCA) iaitu mengenai agama Islam, bahasa Melayu, Hak Istimewa orang Melayu serta institusi Beraja. Secara ringkasnya, orang bukan Melayu menerima syarat bahawa jika mereka menjadi penduduk tetap negara ini, agama Islam akan menjadi agama utama/rasmi, bahasa Melayu sebagai bahasa Persekutuan, orang Melayu akan mendapat hak istimewa dalam aspek tertentu dan mengakui sistem Beraja Melayu.

Perkara 152 (1) – Bahasa Kebangsaan. Bahasa Kebangsaan adalah bahasa Melayu. Walau bagaimanapun, tidak seorang pun boleh dihalang daripada menggunakan, mempelajari dan mengajarkan apa-apa bahasa selain dari bahasa Melayu. Begitu juga tidak ada larangan bagi Kerajaan Persekutuan atau Kerajaan Negeri untuk membenarkan apa-apa bahasa digunakan dalam Persekutuan. Walau apa pun yang dinyatakan dalam Fasa (1) di atas, bahasa Inggeris boleh digunakan bagi maksud-maksud rasmi yang lain. Dengan itu walaupun bahasa Melayu menjadi bahasa kebangsaan Negara ini, tetapi bahasa-bahasa kaum yang lain seperti Mandarin, Tamil, Thai boleh diamalkan tanpa sekatan dan halangan selagi ia tidak melibatkan keselamatan negara dan masyarakat. Lihatlah sahaja kepada penubuhan Sekolah Rendah Jenis Kebangsaan di negara ini yang menggunakan bahasa ibunda masing-masing dalam pengajaran dan pembelajaran mereka.

Rasional – Bahasa Melayu merupakan bahasa ibunda penduduk asal Tanah Melayu iaitu orang Melayu. Sejak abad ke-13 lagi, bahasa Melayu telah terkenal seluruh dunia sehingga ia digelar sebagai Lingua Franca. Dinyatakan bahawa pedagang-pedagang yang berdagang ke Tanah Melayu terutamanya Melaka pada abad ke-15 pandai berbahasa Melayu. Bahasa Melayu juga merupakan bahasa utama bagi penduduk disekitar Kepulauan Melayu termasuklah Indonesia dan pulau-pulau di sekitarnya. Jadi rasional kenapa bahasa Melayu perlu menjadi bahasa kebangsaan adalah ia merupakan bahasa penduduk asal negara ini sebagaimana yang dinyatakan di atas tadi.

Perkara 153 – Peruntukan Hak Istimewa orang Melayu dan Bumiputera di Sabah dan Sarawak. Adalah menjadi tanggungjawab Yang di- Pertuan Agong untuk melindungi kedudukan istimewa orang Melayu dan anak negeri di Sabah dan Sarawak serta kepentingan hak-hak kaum yang lain di negeri ini. Dalam hal ini, Yang di-Pertuan Agong berhak memastikan perizaban orang Melayu dan Bumiputera di Sabah dan Sarawak pada kadar yang munasabah dalam perkhidmatan awam, biasiswa, permit perniagaan serta pendidikan. Walau apa pun dalam peruntukan ini, kaum-kaum yang lain juga diberi hak yang tertentu dalam sektor-sektor tersebut. Dalam hal ini, kaum-kaum yang lain mendapat hak yang sewajarnya apabila dapat dilihat orang Cina telah berjaya dalam sektor ekonomi di Malaysia. Begitu juga dengan kaum-kaum yang lain tidak ada sekatan langsung untuk mereka menjalankan perniagaan atau menceburi sektor lain.

Rasional – Rasiona kewujudan Perkara 153 adalah disebabkan pada suatu masa dahulu kaum peribumi iaitu orang Melayu kebanyakannya hidup dalam kesusahan, kemiskinan dan mundur berbanding bangsa-bangsa lain dalam semua sektor seperti ekonomi, pendidikan serta sosial. Justeru itu, sebagai penduduk pribumi semestinya mereka perlu diberi peluang yang lebih bagi memastikan kedudukan mereka terbela dan dapat maju setanding dengan bangsa-bangsa yang lain.

Perkara 3 – (1) Agama bagi Persekutuan. Islam ialah agama bagi Persekutuan tetapi agama lain boleh diamalkan dengan aman dan damai di mana-mana bahagian Persekutuan. Bagi mana-mana negeri yang tidak mempunyai Raja/Sultan, maka Yang di-Pertuan Agong akan menjadi ketua agama Islam seperti Melaka, Pulau Pinang, Sabah dan Sarawak serta Wilayah Persekutuan Labuan dan Kuala Lumpur. Di negara ini dapat dilihat agama-agama lain seperti Buddha, Hindu, Kristian dan lain-lain diberi hak yang sama untuk menjalankan dan mentadbirkan agama mereka, mereka diberikan cuti perayaan masing-masing serta diberi ruang untuk menyambut adat istiadat dan amalan agama masing-masing selagi ia tidak menimbulkan sensitiviti kaum-kaum yang lain.

Rasional – Agama Islam adalah agama bagi penduduk asal negara ini iaitu orang Melayu. Agama Islam telah sampai ke Alam Melayu sejak awal abad ke-13 malah lebih awal dari itu. Semasa zaman kegemilangan pemerintahan Raja-raja Melayu, agama Islam telah menjadi asas kepada sistem pemerintahan pada waktu itu. Dinyatakan dalam Sejarah Melayu bahawa istana telah menjadi medan untuk memperkembangkan ajaran Islam. Malahan semasa Tanah Melayu dijajah oleh British, agama Islam tetap terpelihara dan British tidak campurtangan dalam hal ehwal berkaitan agama Islam.

Pemerintahan Monarki – Malaysia mengamalkan sistem Raja Berperlembagaan. Dalam hal ini, pemerintah adalah dilindungi di bawah Perlembagaan. Malaysia mempunyai institusi Kesultanan yang wujud sejak awal lagi dan ia tetap utuh semasa Tanah Melayu di bawah pemerintahan British. Kini Yang di-Pertuan Agong, Sultan-sultan dan juga Majlis Raja-raja menjadi institusi penting dalam sistem Raja Berperlembagaan negara ini. Perkara ini memperuntukkan kuasa-kuasa tertentu kepada pemerintah. (sila rujuk Perlembagaan Persekutuan Malaysia).

Rasional – peruntukan ini penting bagi memastikan kelestarian dan kedaulatan negara ini terjamin sehingga ke generasi seterusnya. Sistem beraja negara ini akan tetap utuh seperti mana negara-negara lain yang mempunyai kepala utama negara dan menjadi lambang perpaduan rakyat di negara ini.

Kewujudan perkara-perkara yang disebutkan di atas, seharusnya dihargai dan diketahui oleh semua kaum di negara ini. Kewujudan perkara-perkara di atas tidaklah menidakkan hak-hak kaum yang lain, tetapi lebih kepada menghormati hak-hak kaum peribumi yang mana ia merupakan satu perkara yang normal dalam hidup bermasyarakat. Tetapi apa yang uniknya bagi negara ini adalah walaupun kaum peribumi diberi keistimewaan, tetapi hak-hak kaum yang lain tetap terjaga dan mereka dilayan sama rata sebagai rakyat negara ini. Semuanya bergantung kepada diri individu untuk berjaya, bukannya disebabkan oleh suku kaum-kaum tertentu. Peluang untuk berjaya dibuka untuk semua kaum dan terpulanglah siapa yang ingin merebut peluang tersebut. Siapa yang tidak ingin merebut peluang maka dia akan ketinggalan tidak kiralah kaum apa sekalipun.

Rujukan Utama

Undang-undang Malaysia, Perlembagaan Persekutuan. Mengandungi Pindaan Terkini – Akta 1260/2006.